Rrëzohet Asadi në Siri, braktis Damaskun. Kush është kreu i forcave të opozitës që komandoi operacionin

Pas më shumë se një dekade lufte civile të përgjakshme dhe ndërhyrjesh ndërkombëtare, regjimi i Bashar al-Asad ka rënë zyrtarisht. Forcat opozitare të drejtuara nga Ebu Muhamed al-Jolani, lideri i grupit Hayat Tahrir al-Sham (HTS), kanë hyrë në Damask pas një ofensive disa mujore që çoi në kolapsin e mbrojtjes së regjimit.

Sipas raporteve të mediave ndërkombëtare si Reuters, BBC dhe CNN, Asadi dhe figura kyçe të regjimit të tij u evakuuan nga kryeqyteti përmes një operacioni të organizuar nga shërbimet sekrete ruse. Burime të ndryshme sugjerojnë se ai është strehuar në Latakia, një bastion tradicional i mbështetjes alavite në bregdetin e Mesdheut. Nuk ka ende një deklaratë zyrtare nga Asadi, megjithëse qeveria ruse ka bërë thirrje për “qetësi dhe stabilitet” në rajon.

Megjithatë Bloomberg shkruante se ai ndodhet në Teheran.

Si u rrëzua Asadi?

Rënia e Asadit erdhi pas një seri disfata ushtarake në Idlib, Homs dhe Aleppo, të shkaktuara nga një koalicion forcash opozitare të drejtuara nga HTS dhe grupe të tjera opozitare siriane. Pavarësisht mbështetjes së vazhdueshme nga Rusia dhe Irani, regjimi nuk mundi të përballonte një kryengritje të koordinuar që përfshiu edhe territore më parë të kontrolluara nga milicitë pro-qeveritare.

Përpjekjet diplomatike për të negociuar një marrëveshje të paqes dështuan në muajt e fundit, duke çuar në përshkallëzimin e dhunës dhe në fund, rrëzimin e Asadit. Burimet ndërkombëtare raportojnë se Asadi mund të kërkojë azil politik në Rusi ose Iran, ndërsa familja e tij besohet se është larguar drejt Dubait.

Profili i Ebu Muhamed al-Jolani

Ebu Muhamed al-Jolani është një nga figurat më të debatueshme të konfliktit sirian.

I lindur në vitin 1982 në Riad të Arabisë Saudite, ku babai i tij punonte si inxhinier nafte, ai u kthye në Siri në vitin 1989, duke u vendosur pranë Damaskut. Dihet pak për kohën e tij në Damask përpara se të transferohej në Irak në vitin 2003, ku ai iu bashkua Al Kaedës në Irak. I arrestuar në vitin 2006 dhe i izoluar për pesë vjet, al-Jolani krijoi kolonën siriane të Al Kaedës, Frontin al-Nusra, e cila rriti ndikimin e saj në zonat e kontrolluara nga opozita, veçanërisht në Idlib. Al-Jolani në ato vite koordinoi me Abu Bakr al-Baghdadi, kreun e “Shtetit Islamik në Irak” të Al Kaedës, i cili më vonë u bë ISIS (ISIS).

Në vitin 2017, ai e shkëputi formalisht lidhjen me Al-Kaedën dhe krijoi Hayat Tahrir al-Sham, një koalicion fraksionesh opozitare. Ndërsa shumë e shohin këtë si një manovër taktike për të siguruar mbështetje ndërkombëtare dhe të shmangë sulmet perëndimore, Al-Jolani ka ndjekur një qasje më pragmatike, duke u shfaqur në intervista me media ndërkombëtare si PBS dhe The New York Times, ku ka prezantuar veten si një lider politik që kërkon të çlirojë Sirinë nga regjimi i Asadit dhe të ndalojë ndikimin iranian.

Pas marrjes së Damaskut, Al-Jolani dhe HTS përballen me një sfidë madhore: ndërtimin e një administrate të qëndrueshme dhe të njohur ndërkombëtarisht. Perëndimi mbetet skeptik për qëllimet e tij, ndërsa Rusia dhe Irani ka të ngjarë të përpiqen të ruajnë interesat e tyre në rajon.

Ndërkohë, qytetarët e Damaskut po përballen me një të ardhme të pasigurt. Pas më shumë se 13 vitesh lufte, shumica shpresojnë për një periudhë paqeje dhe rindërtimi, megjithëse të gjithë janë të vetëdijshëm për kompleksitetin e konfliktit dhe interesat gjeopolitike që vazhdojnë të destabilizojnë Sirinë. ai&droni.al

/DRONI.al/