ANALIZA/ Rusia po humbet luftën në Ukrainë, por ende jo atë të energjisë

Nga Genc Çaushi

Ndërsa Putin po e humbet luftën e tij në Ukrainë, ai duket po fiton luftën e energjisë me Europen duke përdorur fuqinë e saj kolosale për t’u hakmarrë. Lufta europiane për t’i dhënë fund varësisë së saj nga nafta, qymyri dhe vecanerisht gazi rus është një mësim se si pasiguria energjetike mund t’i lërë vendet e Bashkimit Europian.

Sanksione pas sanksioneve ka ndermarre BE dhe vendet Perendimore ndaj Rusise qe kur ajo nisi agresionin e paprovokuar ndaj Ukraines me 24 shkurt, por ato ndaj energjisë – të paktën për naftën dhe gazin natyror, mbeten një negocim i vështirë midis shteteve anëtare se ne çfarë forme do të apikohet një ndalim i tillë apo dhe afati kohor, per shakt te varesise së madhe të ekonomive të tyre ndaj këtij lloj malli. “Italia dëmton veten nëse heq dorë nga gazi natyror rus për shkak të luftës në Ukrainë”, thote deputetja italiane Giorgia Meloni, kryetare e partisë opozitare të krahut të djathtë “Italian Brothers”. Ish gazetarja Meloni shkon edhe me tej kur shprehet se nëse qeveria italiane “ndërpret furnizimin me gaz rus, prodhimi industrial kombetar ndalet brenda dy ose tre muajve, dhe kjo nuk është sakrificë, por vetëvrasje”.

Edhe Sllovakia dhe Hungaria pa u mbyllur mire raundi me i fundit i sanksioneve, ai i gjashti thanë nuk do të mbështesin sanksionet e BE kundër energjisë ruse pasi ata janë shumë të varur nga ato furnizime dhe nuk kane alternativa të menjëhershme. Rusia e gëzon këtë avantazh sepse është një superfuqi energjetike. Eksportuesi më i madh i naftës në botë dhe i dyti në eksportet e papërpunuara, ai gjithashtu furnizon Bashkimin Europian ne teresi me rreth 27% te naftes dhe 41% të gazit të tij natyror, nderkohe BE-ja i dërgon Rusise afërsisht 400 miliardë euro në vit në këmbim. Rreth 80% e gazit të Austrisë, 55% të Gjermanisë, 40% të Italisë, mbi 90% te Bullgarise dhe 85% te Hungarise vjen nga Rusia.

Efikasiteti i energjisë si mjet shantazh është diçka që Rusia e ka kuptuar shumë kohë më parë dhe Putin si politikan dinak eshte i mire informuar per keto shifra kur thote jo pa ironi: “Qartazi, disa shtete të BE-së, në të cilat balanca energjetike është e ndarë me hidrokarburet ruse është veçanërisht e lartë, nuk do të jenë në gjendje të heqin dorë për një kohë të gjatë nga nafta jonë”. Ai shtoj se me heqjen dorë nga furnizimet e energjisë ruse, Europa rrezikon të paguajë çmime më të shtrenjta për energjinë në terma afatgjatë. Por kjo fitore e Putinin i ngjan si fitorja e Pirros dhe nuk mund te jete afatagjate.

Pushtimii Ukrainës nga Rusia, furnizuesi kryesor i Europës me gaz, ka shtyrë Bllokun prej 27 shtetesh të rimendojë politikat e tyre energjetike mes shqetësimeve reale për goditje te furnizimit me energji. Kështu Komisioni Europian ka shpalosur dje një plan prej 210 miliardë eurosh për BE për t’i dhënë fund varësisë së saj nga lëndët djegëse fosile ruse deri në vitin 2027 dhe për të larguar Bllokun nga varesia e Moskës duke për shpejtuar kalimin e saj drejt energjisë së gjelbër.

Tani BE planifikon të përshpejtojë kalimin e saj drejt energjisë së gjelbër, por thotë se duhet të investojë gjithashtu në tubacione nafte e gazi në vende të tjera. Ajo është akuzuar se ka ndihmuar në financimin e luftës në Ukrainë përmes përdorimit të saj të energjisë ruse. Propozimet e djeshme përshkruajnë jo vetëm mënyrën se si BE planifikon të negociojë si krizën e menjëhershme të gazit, por edhe të përmbushë premtimet për të hequr dorë plotësisht nga energjia ruse deri në vitin 2030. Strategjia fokusohet në tre fusha kryesore tematike. Përmirësimi i efikasitetit të energjisë, zgjerimi i përdorimit të energjisë së rinovueshme dhe sigurimi i furnizuesve jo-rusë të naftës dhe gazit. “Ne po e çojmë ambicien tonë në një nivel tjetër,” tha Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen ndërsa prezantoi planin në Bruksel.

Planet dhe projektet duan kohen e duhur te materializohen dhe deri më tani, duket se Rusia po e fiton “lojën-luftash” me energjinë. Agresioni që Putin filloi 85 dite me pare mund të mos jetë në rrugën qe ai parashikonte, por hamendesimi i tij se Europa dhe pjesa më e madhe e botës së zhvilluar do të ndjeheshin te pasigurte si rezultat i shkeputjes nga energjia ruse për të pasur një reagim vendimtar kur ai sulmojë Ukrainën, po rezulton i vërtetë deri më tani

/DRONI.al/