New York Times (Anton Troianovski and Michael Schwirtz)
Në janar, kreu i një grupi oficerësh ushtarakë rusë në shërbim dhe në pension deklaroi se pushtimi i Ukrainës do të ishte “i pakuptimtë dhe jashtëzakonisht i rrezikshëm”. Do të vriste mijëra, tha ai, do t’i bënte rusët dhe ukrainasit armiq të përjetshëm, do të rrezikonte një luftë me NATO-n dhe do të kërcënonte “ekzistencën e vetë Rusisë si shtet”.
Për shumë rusë, ky dukej si një skenar i largët, pasi pakkush e imagjinonte se një pushtim i Ukrainës ishte vërtet i mundur. Por dy muaj më vonë, ndërsa përparimi i Rusisë ngec në Ukrainë, profecia duket e madhe. I kontaktuar me telefon këtë javë, gjenerali në pension, autor i deklaratës, Leonid Ivashov, tha se i qëndronte asaj, megjithëse nuk mund të fliste lirshëm duke pasur parasysh censurën ruse të kohës së luftës: “Unë nuk e mohoj atë që thashë”.
Në Rusi, ecuria e ngadaltë dhe shkalla e rëndë e luftës së Presidentit Vladimir Putin kundër Ukrainës po ngrenë pikëpyetje në lidhje me aftësinë planifikuese të ushtrisë së tij, besimin e tij te spiunët e tij kryesorë dhe ministrin besnik të mbrojtjes, dhe cilësinë e inteligjencës që arrin tek ai. Kjo tregon gjithashtu grackat e qeverisjes së Putinit nga lart-poshtë, në të cilën zyrtarët dhe oficerët ushtarakë kanë pak liri veprimi për të marrë vendimet e tyre dhe për t’u përshtatur me zhvillimet në kohë reale.
Dështimet e fushatës së Putinit janë të dukshme në numrin mbresëlënës të komandantëve të lartë ushtarakë që besohet se janë vrarë në luftime. Ukraina thotë se ka vrarë të paktën gjashtë gjeneralë rusë, ndërsa Rusia pranon një nga vdekjet e tyre, së bashku me atë të zëvendëskomandantit të flotës së saj në Detin e Zi. Zyrtarët amerikanë thonë se nuk mund të konfirmojnë numrin e vdekjeve të trupave ruse, por se plani i pushtimit të Rusisë duket se është penguar nga informacioni i dobet
Mungesa e përparimit është aq e dukshme sa ka filluar një lojë fajësimi mes disa mbështetësve rusë të luftës – edhe pse propaganda ruse pretendon se perparimi i ngadalte është pasojë e kujdesit të ushtrisë për të shmangur dëmtimin e civilëve. Igor Girkin, një ish-kolonel në agjencinë ruse të inteligjencës FSB dhe ish “ministri i mbrojtjes” i separatistëve të mbështetur nga Rusia në Ukrainën lindore, tha në një intervistë video të postuar në internet të hënën se Rusia kishte bërë një “vlerësim katastrofikisht të pasaktë” të forcave të Ukrainës.
“Armiku u nënvlerësua në çdo aspekt,” tha Girkin.
Performanca e dobët e forcave ruse ka befasuar gjithashtu analistët, të cilët parashikuan në fillim të luftës se ushtria masive, teknologjikisht e avancuar e Rusisë do te sillte gjunjezimin e ukranies ne nje kohe te shkurter. Vetë Putini duket se ka llogaritur që trupat e tij të kapin shpejt qytetet e mëdha, duke përfshirë kryeqytetin, Kievin, duke prerë kokat e qeverisë dhe duke instaluar një regjim kukull nën kontrollin e Kremlinit.
“Merrni pushtetin në duart tuaja”, u bëri thirrje Putin ushtarëve ukrainas në ditën e dytë të pushtimit, me sa duket duke shpresuar se Ukraina do të rrëzohej pa luftë.
Në vend të kësaj, Ukraina u kundërpërgjigj. Ka kaluar gati një muaj dhe trupat ruse duken të bllokuara përballë sulmeve të pamëshirshme nga një ushtri ukrainase shumë më e dobët, por shumë më e manovrueshme.
“Kishte ndoshta shpresën se ata nuk do të rezistonin kaq intensivisht,” tha për forcat e Ukrainës Yevgeny Buzhinsky, një gjeneral-lejtnant në pension dhe një komentator i rregullt i televizionit shtetëror rus. “Ata pritej të ishin më te dobet.”
Sikur t’i përgjigjej kritikave, Putin ka thënë vazhdimisht në komentet e tij publike për luftën se ajo po shkon “sipas planit”.
“Mund të themi përfundimisht se asgjë nuk po planifikohet,” kundërshtoi Pavel Luzin, një analist ushtarak rus. “Ka dekada që kur ushtritë sovjetike dhe ruse kanë parë humbje kaq të mëdha në një periudhë kaq të shkurtër kohore.”
Rusia njoftoi për herë të fundit humbjet e saj luftarake tre javë më parë – 498 të vdekur që nga 2 marsi. Zyrtarët amerikanë tani thonë se një vlerësim konservator e vendos numrin e të vdekurve ushtarakë rusë në 7,000. Rusia thotë se ka humbur gjithsej 11,000 pjesëtarë të shërbimit në gati një dekadë luftimesh në Çeçeni.
Dështimet në Ukrainë kanë filluar të krijojnë çarje brenda udhëheqjes ruse, sipas Andrei Soldatov, një autor dhe ekspert për shërbimet ushtarake dhe të sigurisë ruse. Zyrtari më i lartë i inteligjencës ruse i ngarkuar me mbikëqyrjen e rekrutimit të spiunëve dhe operacioneve të diversionit në Ukrainë është vënë në arrest shtëpiak së bashku me zëvendësin e tij, tha Soldatov. Edhe ministri rus i mbrojtjes, Sergei Shoigu, i cili pushon me Putinin dhe për të cilin flitet si një pasardhës i mundshëm presidencial, ka pësuar një humbje të pozitës, sipas burimeve të Soldatov.
“Duket sikur të gjithë janë në ankth,” tha Soldatov.
Pretendimet e Soldatov nuk mund të verifikoheshin në mënyrë të pavarur dhe disa ekspertë të pavarur i kanë kundërshtuar ato. Por Shoigu nuk është pare të takohet personalisht me Putinin që nga 27 shkurti, kur ai dhe komandanti i tij më i lartë ushtarak, gjenerali Valery Gerasimov, u ulën në fund të një tavoline të gjatë ndërsa Putin, në anën e kundërt, i urdhëroi ata të vendosnin forcat bërthamore në një nivel më të lartë gatishmërie.
“Lufta ka treguar që ushtria eshte ne gjendje te keqe”, tha Luzin, analisti ushtarak rus. “Ministrja e Mbrojtjes është përgjegjëse për këtë.
Vdekjet në fushëbetejë të komandantëve të lartë rusë reflektojnë keq gjithashtu në planifikimin e luftës të Kremlinit. Kapiteni Andrei Paliy, zëvendëskomandanti i flotës ruse të Detit të Zi, vdiq në luftime mbi qytetin port të Mariupolit, thanë zyrtarët rusë të dielën.
Pasi gjeneralmajor Andrei Sukhovetsky, zëvendëskomandanti i Ushtrisë së Kombinuar të 41-të, u vra katër ditë pas luftës, qyteti i Novorossiysk, ku ai ishte vendosur më parë, lëshoi një deklaratë duke e kujtuar atë si “një shok besnik, një trim. luftëtar, komandant i urtë dhe mbrojtës vetëmohues i Atdheut”.
“Spaletat nuk u japin mbrojtje terroristëve,” tha shërbimi i inteligjencës ushtarake të Ukrainës në deklaratën e tij duke njoftuar vdekjen e Sukhovetsky.
Ishte gjithashtu gjeneralmajor Oleg Mityayev, ndër komandantët më me përvojë të ushtrisë ruse. Ai kishte drejtuar bazën më të madhe ushtarake të huaj të Rusisë në Taxhikistan dhe ishte i dyti në komandë të forcave ruse në Siri. Kur Putin urdhëroi trupat e tij të pushtonin Ukrainën, Mityayev u caktua për të udhëhequr Divizionin e 150-të të forcave të motorizuara, ushtarët e të cilit ndihmuan në marrjen e ndërtesës së Rajhstagut në Berlin, duke shpejtuar humbjen e Gjermanisë naziste në 1945.
Sipas Kievit, ai luftoi më pak se tre javë në Ukrainë. Pasi u vra në betejë, ose forcat ruse e lanë trupin e tij pas, ose u kap nga Batalioni i ekstremit të djathtë Azov, i cili postoi një foto të kufomës së përgjakur në Telegram me mbishkrimin, “Lavdi Ukrainës”.
Zyrtarët rusë nuk e kanë konfirmuar vdekjen e tij – apo të katër gjeneralëve të tjerë që Ukraina pretendon se i ka vrarë. Por edhe për shkak të mjegullës së luftës, ekspertët thonë se Rusia ka pësuar një numër serioz të vdekjeve midis udhëheqësve të saj ushtarakë në terren në Ukrainë, gjë që së shpejti mund të gërryejë efektivitetin ushtarak të Rusisë.
Vdekjet pasqyrojnë dështimet operacionale të sigurisë, si dhe sfidat e strukturës së lartë komanduese të ushtrisë ruse përballë një force luftarake shumë më të shkathët ukrainase.
“Në luftën moderne, nuk ka shumë gjeneralë që bien,” tha gjenerallejtënant Ben Hodges, ish-komandanti i Ushtrisë së SHBA në Evropë. “Por kjo është një fushë beteje shumë vdekjeprurëse.”
Gjenerali Joseph L. Votel, ish-komandanti i Komandës Qendrore të SHBA-së, tha se vdekjet mund të pasqyrojnë sfidat e Rusisë në terren – dhe raporton se disa njësi ruse nuk e kuptuan misionin në fjalë dhe madje kishin braktisur pajisjet. Si rezultat, tha ai, udhëheqësit ushtarakë dukej se po operonin më afër frontit për të “mbikëqyrur dhe mbajtur trupat e tyre në luftë, me shembull personal ose frikësim”.
“Të vazhdosh të humbësh liderë të lartë nuk është mirë,” tha ai në një email. “Përfundimisht, humbja e lidershipit ndikon në moralin, aftësinë luftarake dhe efektivitetin.”
Për gjeneralët rusë, një pjesë e problemit është se shumë prej tyre kanë kaluar dekadat e fundit duke luftuar një lloj tjetër lufte. Në Çeçeni në fillim të viteve 2000, Rusia ia doli të qetësonte një kryengritje separatiste në një territor të vogël duke iu drejtuar shkatërrimit të qyteteve përems ‘tokes se djegur’. Kohët e fundit në Siri, operacionet e Rusisë janë drejtuar nga sulmet ajrore kundër një popullsie të cilës i mungojnë armët e sofistikuara apo edhe një ushtri e rregullt.
Ukraina, ndonëse shumë më e dobët ushtarakisht, ka mësuar nga lufta e saj tetëvjeçare kundër forcave separatiste të mbështetura nga Rusia në lindje të vendit – një luftë e ngjashme, në miniaturë, me atë që po zhvillohet tani. Ukraina ka forcën e saj ajrore, e cila mbetet kryesisht e paprekur, dhe sisteme moderne kundërajrore. Ndërsa autokolonat e blindave ruse janë dërrmuar përgjatë autostradave të Ukrainës, forcat ukrainase kanë vendosur drone dhe njësi këmbësorie shumë të manovrueshme me efekt shkatërrues, duke lënë automjete të braktisura dhe të djegura.
Në të gjithë Ukrainën, forcat ruse tani kanë ngecur kryesisht. Por analistët paralajmërojnë se pengesat ushtarake nuk do ta pengojnë Putinin – i cili e ka cilësuar luftën në Ukraine si një luftë ekzistenciale për Rusinë dhe gjithnjë e më shumë po i sinjalizon publikut rus që të përgatitet për një luftë të gjatë.
Pyetja është nëse humbjet e rënda dhe dhimbja e sanksioneve perëndimore mund ta detyrojnë Putinin të pranojë një lloj kompromisi për t’i dhënë fund luftës – dhe nëse Presidenti Volodymyr Zelenskyy i Ukrainës do të ishte i përgatitur të ofronte lëshime për ta kënaqur atë. Të martën, Dmitry Peskov, zëdhënësi i Kremlinit, hodhi poshtë çdo shpresë për një armëpushim të afërt, duke i përshkruar bisedimet me Ukrainën se po shkojnë “shumë më ngadalë dhe më pak në thelb sesa do të donim”.
“Udhëheqja ruse nuk mund të humbasë,” tha Andrei Kortunov, drejtor i përgjithshëm i Këshillit të Çështjeve Ndërkombëtare Ruse, një organizatë kërkimore pranë qeverisë ruse. “Pavarësisht se çfarë, ata do të duhet ta përfundojnë gjithë këtë histori me një lloj fitoreje.” Neë York Times (Pergaditi per Droni.al M.D)
/DRONI.al/
Për t’u bërë pjesë e grupit të "DRONI.al - Agjencia Kombëtare e Lajmeve" mjafton të klikoni: Join Group dhe kërkesa do t’ju aprovohet.
KOMUNITETI DRONI.AL: https://www.facebook.com/groups/426976918158037/